Przewodnik cykloturysty

Choć nie ma nic przyjemniejszego niż wielka wyprawa z przyjaciółmi - na dłuższych wycieczkach duża grupa się nie sprawdza. Wstawanie i zbieranie się do dalszej podroży wloką się w nieskończoność, potem co chwila ktoś chce się zatrzymać, a u zmęczonych globtroterów kłótnie mogą osiągnąć skalę huraganu. Do tego znalezienie noclegu dla 10 osób jest zawsze trudniejsze niż dwóch czy trzech.

To właśnie optymalny skład na długą wycieczkę rowerową - towarzysz zapewnia wsparcie w razie sytuacji awaryjnej, a jednocześnie miniekipa jest sprawna i mobilna. Partnera na wyprawę należy dobrać tak, by jego/jej wizja wyjazdu jak najbardziej pokrywała się z twoją. Tematy preferowanych tempa jazdy, godzin wstawania, miejsc i rodzaju noclegów warto ustalić wcześniej - oszczędzicie sobie nerwów na trasie.

Wciąż żywy jest mit, że turysta rowerowy to student walczący z błotem, śpiący w lesie pod namiotem i gotujący zupki w proszku. Tak też można, ale są inne możliwości - gdzieniegdzie w kraju, a jeszcze łatwiej za granicą znajdziesz trasy dla osób preferujących przyzwoite standardy agroturystyczne, a nawet wymagających wyższego komfortu: po przyzwoitych drogach, z noclegami w hotelach i posiłkami w restauracjach.

W Polskę czy za granicę

Mamy wiele regionów wymarzonych do jazdy rowerem: Mazury, Suwalszczyzna, Pomorze, Beskidy, Jura Krakowsko-Częstochowska... Jest tylko jedno „ale” - brak infrastruktury. Nie mamy tu na myśli miejsc noclegowych czy restauracji - bo tych jest dużo - lecz porządne szlaki, wiodące asfaltowymi drogami rowerowymi lub bocz-nymi drogami dla aut, na których nie utkniesz w błocie ani nie uszkodzisz sprzętu na wystających korzeniach. Dlatego coraz więcej osób rusza do Czech, Niemiec czy Austrii. Tamtejsze szlaki, często biegnące wzdłuż rzek, stały się produktami turystycznymi o znanej marce. Więcej szczegółów w ramce na następnej stronie.

Ile pieniędzy

Wyjazd rowerowy tym różni się od samochodowego, że po drodze widzisz więcej, a kupujesz mniej. Kilogramy pamiątek i innego badziewia cyklista musi zmieścić do sakw i wieźć przez kolejne kilometry - to skutecznie zniechęca do marnowania pieniędzy. Zwiedzanie też nie odbywa się w szalonym tempie 20 płatnych atrakcji na dobę. Naturalnie odpadają także koszty transportu. Dwutygodniowy wypad po Polsce ze stołowaniem się w knajpach i spaniem w gospodarstwach agroturystycznych spokojnie da się zrobić za 1200 zł. A rowerowe wakacje za granicą nie muszą być znacznie droższe! Wszystko zależy od standardów noclegowo-żywieniowych. 

Jak wystartować

Oczywiście można ruszyć spod domu i po prostu pedałować. Ale trasy wylotowe z naszych miast z reguły nie należą do najprzyjemniejszych, szkoda też marnować trzy dni na dojazd w upragnioną część kraju. O wyprawie za granicę nie wspominając. Dobrym pomysłem jest połączenie roweru z innym środkiem transportu. Najdroższe i najbardziej kłopotliwe są wyjazdy związane z koniecznością przelotu. Jeśli to możliwe, lepiej skorzystaj z usług kolei - to najwygodniejszy środek transportu dla cykloturysty. Większa grupa może też wynająć busa z przyczepą. Zdecydowanie odradzamy korzystanie z własnego auta. Podczas wyprawy staje się ono sporym ograniczeniem. Nie dość, że trzeba znaleźć parking na wiele dni, to przecież po samochód należy kiedyś wrócić...

Czy trzeba się przygotowywać

Czytałeś o konieczności trenowania i przygotowań do wyprawy rowerowej? To bzdura! O ile nie jedziesz z Polski do Chin ani nie lecisz do kraju o drastycznie innym klimacie. Każdy, kto jeździ rowerem raz na jakiś czas, da radę wyjechać na mazurski szlak i bez stresu zniesie pokonywane kilometry oraz kilogramy bagażu. Przez pierwszych kilka dni będzie pedałował nieco wolniej. Później organizm się przyzwyczaja i różnice między trenującymi a nowicjuszami znikają. Nie wahaj się, lipiec należy do ciebie i twojego roweru!

Trasy w Polsce

Trasa wzdłuż Bałtyku

Wzdłuż Bałtyku (400 km/4-7 dni): Świnoujście, Dziwnów, Trzebiatów, Kołobrzeg, Mielno, Łazy, Darłowo, Ustka, Łeba, Władysławowo, Hel

Wyprawa wzdłuż polskiego wybrzeża, np. od Świnoujścia po Hel, to świetny pomysł dla początkujących. Oferta turystyczna (noclegi, gastronomia) jest bogata, ceny niskie, codziennie można opalać się na innej plaży. Nietrudno też zaplanować trasę bocznymi drogami, po części plażą.

Trasa przez Mazury i Suwalszczyznę

Mazury i Suwalszczyzna (500 km/ 5-9 dni): Olsztyn, Pasym, Biskupiec, Reszel, Św. Lipka, Kętrzyn, Giżycko, Banie Mazurskie, Gołdap, Wiżajny, Suwałki, Raczki, Ełk, Bemowo Piskie, Orzysz, Pisz, Piecki, Szczytno, Nidzica

Mimo zanikających przydrożnych alei drzew i coraz większego ruchu aut regiony te wciąż są stworzone do turystyki rowerowej. Baza turystyczna bogata, a mnogość jezior i miasteczek pozwala zarówno zwiedzać, jak i odpoczywać nad wodą.

Szlakiem wschodniego pogranicza

Polska egzotyczna (750 km/8-14 dni): Suwałki, Ogrodniki, Sokółka, Białowieża, Terespol, Chełm, Zamość, Zwierzyniec, Przemyśl

Trasa wzdłuż wschodniej granicy w przyszłości stanie się pierwszym polskim prawdziwym szlakiem rowerowym! Nie musisz jednak czekać aż to nastąpi. Boczne drogi, urokliwe zakola Bugu czy zabytkowe cerkiewki już czekają. Ceny niskie, a propozycje trasy wraz z wieloma informacjami znajdziesz na stronie www.exoticpoland.zm.org.pl.

Trasy europejskie

Niemiecki szlak wina

Niemiecki szlak wina (130 km/1-2 dni): Schweigen-Rechtenbach, Bockenheim

Nazwa wskazuje, jaką drogą prowadzi szlak i co jest jego główną atrakcją. W Palatynacie znajduje się jeden z największych winnych obszarów Niemiec. Dodatkowe zalety stanowią porządna infrastruktura rowerowa, zaplecze turystyczne i fakt, że w Niemczech cykliście nie grozi więzienie za wypicie lampki wina do obiadu. Trasa idealna na weekend.

Szlak nad Dunajem

Dunajska droga rowerowa (300 km/3-6 dni): Wiedeń, Bratysława, Samorin, Komárno, Ostrzyhom, Budapeszt

Jedna z najbardziej znanych tras w Europie. Większa część wiedzie po wytyczonej na wale rzeki asfaltowej drodze rowerowej. Wycieczka stosunkowo płaska, niedługa - idealna dla początkujących cyklistów na tydzień, a dla bardziej zaawansowanych np. na długi weekend. Z Wiedniem i Budapesztem mamy niezłe połączenia kolejowe.

Na granicy Czech, Polski i Niemiec

Szlak Nysy i Odry (600 km/6-12 dni): Jablonec nad Nysą, Görlitz, Guben, Frankfurt nad Odrą, Schwedt, Ueckermünde, Ahlbeck, Świnoujście

Choć tę trasę można przejechać także po polskiej stronie granicy, zdecydowanie polecamy niemiecką - różnica w jakości infrastruktury rowerowej jest powalająca! Chętni mogą wycieczkę urozmaicić, co jakiś czas zmieniając stronę rzeki.

Sprzęt

Rower gotowy na wyprawę

1. Przyczepka - jednokołowa, poręczna, lekka, a jednocześnie znacznie zwiększająca ładowność. Nieodzowna przy dłuższych wyprawach. I do rowerów, na których nie da się zamontować bagażnika na sakwy. (Extrawheel Solo + bagażnik, cena: 697 + 59 zł, www.extrawheelshop.com)
2. Sakwy - rowerowy odpowiednik bagażnika samochodowego, pozwalają nie obciążać pleców plecakiem. (Duża za siodełkiem: Ortlieb Back Roller Classic, cena: 420 zł, www.extrawheelshop.com; mniejsza na przyczepkę: Crosso Dry, cena: 190/230 zł, www.go-market.pl)
3. Bagażnik lub bagażniki; nieodzowny element roweru turystycznego, do niego zaczepiamy sakwy. Im bardziej solidny, tym lepszy!
4. Siodełko - wygodne, umożliwiające długą jazdę bez dyskomfortu.
5. Bidon - odwodnienie to śmiertelny wróg cyklisty, a sklepy nie zawsze są otwarte i dostępne. Taki bidon-termos utrzymuje temperaturę płynu przez kilka godzin. (ELITE Deboyo, cena: 100 zł, www.barsop.pl)
6. Przerzutki - im więcej biegów, tym lepiej. Przydają się na podjazdach, pod które z bagażem wjeżdża się trudniej niż „na pusto”.
7. Opony z wkładką antyprzebiciową - na trasie z dala od ludzi lepiej nie łapać gum.
8. Obręcze kół - czym mocniejsze, tym lepsze, zwłaszcza z tyłu. W końcu poza samym sobą wieziesz też bagaż.
9. Oświetlenie jest konieczne, bo nie zawsze udaje się dojechać do miejsca noclegu przed zmrokiem.
10. Torba na kierownicę pozwala trzymać pod ręką aparat, dokumenty i inne ważne rzeczy. Można doczepić do niej mapnik, dzięki któremu nawigacja stanie się wygodniejsza. (TOPEAK TourGuide Handlebar Bag, cena: 200 zł)

Przyda się też nawigacja i odpowiednie okulary

11. Okulary rowerowe to nie szpan, tylko ochrona oczu - przed szkodliwym promieniowaniem UV, owadami i kamieniami wylatującymi spod kół. (SHIMANO S60R-PH, cena: 265-289 zł www.cyklotur.com)
12. Nawigacja GPS - jedni gubią się z mapą, inni błądzenie po szlaku przenieśli w XXI w. Nawigacja pozwoli ci nie tylko znaleźć trasę, ale i zapisać ją dla potomności. (Garmin Edge 810, cena: 2250 zł) 

O czym warto pamiętać

Wszystkie rzeczy do sakw warto pakować w worki na śmieci. To trik rowerzystów z czasów, gdy sakwy nie były wodoszczelne. Nie ma nic gorszego niż spanie w mokrym śpiworze lub brak suchych ubrań na zmianę!

Zapasowa dętka jest lepsza niż łatki do dętek i klej. W deszczu, w pyle albo w środku nocy łatanie dętek jest kłopotliwe, jeżeli nie niemożliwe. Wymiana natomiast możliwa jest zawsze i zawsze jest równie prosta i szybka.

Deszcz? Nie ma się czego obawiać! Sposobów na taką pogodę jest kilka. Warto mieć dobre wodoszczelne sakwy i pałatkę przeciwdeszczową. Podczas deszczu odpuszczasz kluczenie i oglądanie wszystkich atrakcji. Możesz też więcej czasu posiedzieć w barach, gdzie rozgrzejesz się ciepłym posiłkiem lub herbatą. Gdy pogoda jest szczególnie zła, można po prostu zrobić sobie dzień wolny. Zwiedzanie miasta, w którym akurat jesteś, albo zrobienie prania (jeśli jest gdzie wysuszyć) to lepszy pomysł niż moknięcie na drodze. Jeśli gonią cię rezerwacje w kolejnych miejscach, podjedź kawałek koleją.

Bądź MacGyverem. Taśma klejąca, sznurek i drut potrafią zdziałać cuda. Możliwości ich zastosowania w różnych sytuacjach są niemal nieograniczone, dlatego warto poświęcić na nie nieco miejsca w sakwie. Przydadzą się w najmniej spodziewanym momencie.
Kup rower trekkingowy bądź crossowy. Z dużymi 28-calowymi kołami, bogato wyposażony (bagażnik, lampki, błotniki), pozwalający na szybką jazdę po zróżnicowanym terenie w pozycji prawie wyprostowanej.

Zdjęcia: Przemysław Skrzydło; Paweł Kiszkiel; Ekler/shutterstock.com

Grafika: Mateusz Jankowski